CEDEIRA / LA VOZ
A escaseza de recurso pon en xaque ao medio centenar de profesionais do sector de Valdoviño, Cedeira, Cariño, Ortigueira e Mañón
Maricarmen Ramos (Cariño, 1962) encantaríalle dedicarse en exclusiva ao marisqueo. Vive en Cedeira e hai menos de dous meses que tomou a substitución de Pilar López Bellón na presidencia da agrupación de mariscadoras, que aglutina a 18 profesionais de Cedeira e Valdoviño. A metade está de baixa e as que continúan faenando levan semanas dedicadas a «traballar a praia, cavando á man, a ver se se rexenera para que poida entrar ou berberecho, porque está moi dura». En setembro venderon un único día e desde entón só saíron dúas xornadas máis, a semana pasada.
A coquina e a ameixa fina resístenselles. Nos plans de Ramos, que traballou durante anos no sector conserveiro, en Cariño, non figuraba este oficio, ao que chegou en 2013: «Andaba limpando por casas e unhas veciñas dixéronme que ían saír unhas prazas, queríase probar. Fixen vos cursos e entrei, e gústame moito, hai que estar niso, vivilo e sentilo». Recoñece o esforzo físico que supón, «sobre todo levar pesos, cargar a ostra [é perigoso collela porque está nas pedras], remover ou substrato ou ir á ameixa fina, porque a que se logra está nas pedras, e é duro».
¿Por que morre a ameixa?
En Cariño tampouco sobrevive a ameixa. «Non sabemos que pasa, pero levamos xa ano e pico loitando coa mortaldade e non damos feito. Estamos a sementar, creando parques a ver se sacamos a cría adiante, pero morre, pola sedimentación, polo cambio climático… Oxalá puidésemos ir estes días, os mellores do ano, o Nadal pasado xa só fomos un día e tivemos que deixalo porque entre dez collemos 1,8 quilos, en catro horas de marea», detalla Ángela M.ª Tojeiro, tesoureira da agrupación de mariscadoras.
Ten 45 anos e comezou a colleitar fai cinco: «Saíron os cursos e unha amiga díxome que era fácil e bo para conciliar [e é así, organízasche ben e déixache tempo]. Probei e encantoume, é un traballo moi bonito, fisicamente duro, pero estás ao aire libre, na zona intermareal, dependes de ti, sachas e cando atopas exemplares novos… vas vendo como crecen». Costa non desanimarse pola falta de recurso: «Temos ata chorado. Todas che din que sempre hai cambios, zonas que quedan despobladas de ameixa e logo volve, a ría vaise rexenerando. Pero investir diñeiro en comprar semente, sementala, o traballo de sachar a man… e ao día seguinte ver como morreu todo».
Ignoran as causas. Segundo o último estudo realizado pola Consellería do Mar «non hai ningún tóxico a maiores do habitual» e os biólogos achácano «á colmatación de area». Tojeiro sostén que a ameixa se afoga: «A area vai tapando os canos e por máis que os limpamos, o mar é moitísimo máis forte que nós. Había que facer unha dragaxe urxente, pero a conselleira di que é complicado, polos estudos, os permisos…».
«Quéixanse de que non hai substitución xeracional, como vai habelo —pregúntase—, que lle ofreces á xente, gastos [roupa, vadeador, semente, desprazamentos…] e ningún ingreso. Ninguén vai ser tan parvo para entrar aí. Levamos máis dun ano sen ganancia algunha, quitando do soldo do marido para pagar a Seguridade Social». Aínda así, resisten, «a ver se se consegue que vaia adiante». Con gañar para o seguro xa case se conforman, ela e as demais (en Cariño son oito e algunha está de baixa). «Sería unha alegría sacar algo en Nadal para ir capeando, e despois xa o verán, pero non… aguantamos porque nos gusta», admite.
«En doce anos é a primeira vez que non temos nada de ameixa fina para ou Nadal, e as que levan trinta din ou mesmo», lamenta Rosa Trasancos, responsable da agrupación de mariscadoras de Espasante. «A semana pasada fomos e collemos quince quilos entre nove persoas [o tope é de cinco por profesional]», engade. Fai máis dun ano deuse un episodio de mortaldade. «Aínda non sabemos ou que pasou, nas análises dá Xunta todo estaba ben, din seríase un golpe de calor. Dende aquela hai que esperar, a ameixa non medra dun día para outro, tarda de tres a catro anos desde que se sementa ou desde que nace», explica.
Máis información …..
Confraría Pescadores Cedeira 
Debe estar conectado para enviar un comentario.